Φως Μετά Το Σκοτάδι – Post Tenebras Lux / Light After Darkness (2012)

Σκηνοθεσία: Carlos Reygadas
Σενάριο: Carlos Reygadas
Πρωταγωνιστούν: Rut Reygadas, Mitsy Ferrand, Joakim Chardonnens
Διάρκεια: 115’
Χώρα: Μεξικό, Γαλλία, Ολλανδία, Γερμανία
Διανομή: Amafilms

Στο Μεξικό, ο Χουάν και η νεαρή του οικογένειά εγκαταλείπουν την ζωή τους στην πόλη και εγκαθίστανται στην εξοχή. Εκεί, χαίρονται αλλά και υποφέρουν ερχόμενοι σε επαφή με έναν κόσμο που βλέπει την ζωή διαφορετικά. Αυτή η εμπειρία κάνει τον Χουάν να αναρωτηθεί αν αυτοί οι δύο κόσμοι τελικά αλληλοσυμπληρώνονται, ή αν, αντίθετα, ασυναίσθητα συγκρούονται μεταξύ τους καταστρέφοντας ο ένας τον άλλον.

Η ταινία δείχνει την ταυτότητα της από την πρώτη κιόλας σκηνή. Ένα μικρό κοριτσάκι περπατάει σε ένα λασπωμένο τοπίο γεμάτο αγελάδες και σκυλιά. Για αρκετή ώρα. Χωρίς να συμβεί κάτι άλλο. Η εικόνα είναι υπέροχη. Όπως και σε ολόκληρη της ταινία. Η συνέχεια όμως είναι το ίδιο αφηρημένη. Βλέπουμε από τη μία μεριά τη ζωή ενός ευκατάστατου ζευγαριού και από τη άλλη τη ζωή των χαμηλότερων τάξεων μέσα από τα μάτια ενός ξυλοκόπου.

Μπορούμε να πούμε ότι παρά τη φαινομενική ασυμβατότητα των σκηνών, το όλο εγχείρημα αποπνέει μια κάποιου τύπου γοητεία. Ο θαμπωμένος στις άκρες φακός σε συνδυασμό με την αναλογία 1:33 που ενδείκνυται για τις ορεινές τοποθεσίες που ο  Reygadas κινηματογραφεί, μαγνητίζουν το μάτι του θεατή ειδικά στο πρώτο μισό της ταινίας. Αλλά όπως πολλές ιδιαίτερες σκηνοθετικές τεχνικές, εξαντλείται στην ίδια της την αυταρέσκεια.

Η αφήγηση είναι εντελώς συνειρμική και αυτό κάνει το θεατή να χάνει το ενδιαφέρον του από ένα σημείο και μετά. Παρακολουθεί μια ταινία θαυμάζοντας μια κινηματογράφηση που ακροβατεί ανάμεσα σε videoart και hipsterικό videoclip, περιμένοντας συνεχώς κάτι να συμβεί. Αλλά δεν θα συμβεί. Ή τουλάχιστον όχι με τη συνήθη έννοια. Η ταινία είναι ένα ανάκατο μείγμα σκηνών από το παρόν, το παρελθόν και το μέλλον,γεμάτη συμβολισμούς και μπλεγμένη σαν ανάμνηση ή υποσυνείδητο με το οποίο αν δεν ταυτιστεί ο θεατής, μπορεί να τον κουράσει.

Στην πρεμιέρα της ταινίας στις Κάννες όπου και απέσπασε δικαίως το βραβείο σκηνοθεσίας, η ταινία δίχασε. Μάλιστα σε όσους δεν άρεσε, την απέρριψαν με έντονο τρόπο. Κάπως έτσι συμβαίνει όμως με τέτοιες ταινίες. Γιατί ο νατουραλισμός σε συνδυασμό με τη ονειρική τύπου Lynch αφήγηση έχει πάντα εχθρούς όσους δεν μπορούν να συνταχθούν συναισθηματικά.

Η ταινία του Reygadas είναι απόλυτο παράδειγμα αυτής της τεχνικής. Εκτός από τα αυτοβιογραφικά στοιχεία, όπως τη σκηνή του ράγκμπι που είναι γυρισμένη στο σχολείο που είχε φοιτήσει ο σκηνοθέτης ή το γεγονός ότι τα παιδιά της ταινίας είναι τα παιδιά του ίδιου του σκηνοθέτη, η σκηνοθετική του ματιά είναι εντελώς προσωπική.

Όπως όμως πολλοί auter υποκύπτει στην αδυναμία του να κάνει τις σκέψεις του, κάτι που θα αφορά τους υπόλοιπους ανθρώπους. Γιατί το φως και το σκοτάδι έχουν δυσδιάκριτα όρια για τον καθένα μας.

Δείτε όλες τις ταινίες της εβδομάδας